Söylencede , Hindu inancına göre kutsal şehir olan Varanasi'nin Tarihten de önce var olduğunu yazıyor . Burada ölenin (hangi dine ait olunursa olursun) cennete gittiğine inanılıyor .
Hele de ölümlü bedenin Ganj kenarında düzenlenen törenle yakılıp , küllerinin Ganj'ın kutsal sularına uçurulma işlemi yapılmışsa , daha da başka oluyor cennete yolculuk. Bu bir inanç ve kimsenin tek sözcükle bile olsa eleştirme hakkı yok ve olamaz da .
Her fotoğrafcının -özelde Hindistan yolculuğu yapmış olanın- hayalini kurduğu an yada anlardır bu ritüeli görüntülemek.
Ben de (son iki yıldır Hindistan'ı yaşayan ve Fotoğraflayan ölümlü bir Fotoğrafcı olarak ) Varanasi'ye gelip , o yakma alanlarına ( Burning Ghat ismiyle anılıyor ) ulaşıp , orada olan biteni gördüğüm ana kadar aynı hayali kuruyordum .
Gerek Hintli , gerek yabancı fotograf ustalarının işlerinden gördüklerim beni de ister istemez bu an'a çekiyordu .
Olayın gerçekleştirildiği Ghat'a gelince nedense artık etraflıca ve en küçük ayrıntısına kadar planladığım belgeleme çekimini yapmak istemediğime karar verdim . Nedenleri elbette bana göreydi ve paylaşabilirim ;
> Olay son derece özel , kutsal ve Ölen kişinin yakınlarına aitti ve ben kendi ailemden bir kişinin bu özel anında birinin gelip fotoğraflar çekmesi karşısında ne tepki koyardım diye düşümemdi ,
> Ortam hiç de beklediğim gibi gizemli , özenli ve ayrıcalıklı değildi ,
> Ganj tarafında yada Ghatlardan günün her saati (24 saat yakma işlemi var) alakasız insanlar sinema izler gibi izliyor ve saygı göstermiyorlar , saygı gösterilmesi için uyarılma gereği bile duyulmuyolardı ,
> Ve en önemlisi ...Olay tamamen "Ticaret " haline getirilmişti . Şöyle ki ;
İster Ganj tarafından tekneyle , ister yaya olarak Ghat'a gelin , asla tek kare bile olsa fotoğraf çekmenize -çok organize oluşmuş bir ekip tarafından- izin verilmiyor , engelleniyor ve hatta ısrarcı olursanız önce tehtid ediliyor ve belki olay başka yerlere kadar uzatılabiliniyordu . Ama bu durumu çözen tek ayrıcalık , cebinizde uyumakta olan yeşil renkli kağıt parçalarının harekete geçmesi oluyor .
Olayı ille de fotoğraflamak isteyen kişi konu hakkında son derece iyi gözlem yeteneği olan kişi tarafında tespit ediliyor (sana çok kanım kaynadı,sevdim seni gibi sevgi sözcükleri ve şirinlik halleri takınılarak yanaşılıyor) ve -tamamen- "yardımcı olmak amacı ile" diye söze devam edilerek güven zerkediliyor . Ghat içinde bu konuda yapılacak çekime yardımcı olmak için bir bedeli (ki bu para tamamen çalışanlara , ölünün yakınlarına gittiği söyleniyor) ödemeniz isteniyor . Bu bedeli öğrenme isteğini belirttiğinizde oltadaki balık oluyorsunuz artık ve çirkinlik halkasına bu noktadan itibaren ekleniyorsunuz . Elinizdeki Kameraya (ki inanın elemanlar çok bilgililer) , kıyafetinize , kamerayı tutuş şeklinize göre profiliniz çıkarılıyor . Ayrıca , aval aval ve büyük bir iştahla bakınma katsayınız da hesaba katılıyor , yüzünüze ilk tokat patlıyor . Nedir ? 500 € yada 500$ dan açılış yapılıyor . Yemediniz mi ? O zaman başlıyor pazarlık ve olay 50$ yada 50 € civarında bağlanıp içeride serbest dolanma ve çekim hakkına sahip oluyorsuz . Ha , bu pazarlığı yapan eleman son derece iyi İngilizce ile sizi içeride ritüel hakkında ayrıca aydınlatıyor . Eh , artık ona da iş bitince bir güzellik yapmanız bekleniyor .
Tüm bunlardan sonra siz , hala bu ritüelin gizemine , saygınlığına (orada kurulu çarktan kaynaklanan kirlenme dolayısı ile) inanıp tamamen temiz duygular ile çekimler yapıp insanlığa belgedir diye koca koca laflarla ve kasılmalarla sunmaya var mısınız ? Kim ki size bu olayın detaylı çalışmasını getirir ve yeminler eder ben böyle yapmadım diye , onu vicdanınız ile siz bir araya gelin ve değerlendirin .
Bu zamana değin sokaklarda it ayağını vermişcesine sürterim ve fotograf çekerim . Böylesi bir vicdan kirlenmesi ile hiç karşı karşıya kalmadım . Hiçbir zaman tek kare fotograf için bile para ödemedim . Ben acaba eli sıkı pis , pinti fotoğrafcı mıyım ? Kendi stilime göre (ki , bu bana çok ağır sonuçlar yaşattırabilirdi) ,duruma alabildiğine saygı göstererek ve belge özelliği olması ölçülerime sadık kalarak yaptığım çekimler dışında fazla birşey çekmeden Varanasi'den ayrıldım .
Yıllar sonra belki diğer çektikleri mi de (tamamını değil tabii) yayınlayabilirim .
Bu yazıyı sadece benden o fotoğrafları bekleyenlerin bilgisine sunmak ve asla "belki çekseydim... " le başlayan pişmanlık sözleri sarfetmeyeceğimi kayıt altına almak için yazdım .
15 11 2010
Gurgaon , Haryana
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder